Η ζάχαρη πρόκειται για ένα από τα συστατικά που έχουν λατρευτεί και… μισηθεί εξίσου, καταφέρνοντας με την χαρακτηριστική και εθιστική της γεύση να διεισδύσει και στην σύγχρονη κουλτούρα, εκτός από την διατροφή μας.
Εν μέρει θρεπτικό συστατικό με γλυκιά γεύση (είναι πηγή υδατανθράκων, ένα από τα τρία κύρια μακροθρεπτικά συστατικά μαζί με τις πρωτεΐνες και τα λιπαρά), η ζάχαρη μπήκε στον δυτικό πολιτισμό τον 18ο αιώνα και μέχρι τον 21ο κατέκλυσε την διατροφή παγκοσμίως, αποτελώντας ένα από πιο συχνά πρόσθετα στα τρόφιμα σε εκατοντάδες χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.
Διαβάστε επίσης: Φαγητό αργά το βράδυ: Έξυπνα hacks για να το σταματήσετε
Ενώ γνωρίζουμε για τις δυσμενείς επιπτώσεις που έχει για την υγεία μας όταν καταναλώνετε σε μεγάλες ποσότητες, η νευροεπιστήμη αποκαλύπτει γιατί η ζάχαρη ασκεί τόσο επιρροή στην ζωή μας. Μερικά από τα πιο συναρπαστικά ευρήματα, περιλαμβάνουν:
#1 Αγαπάμε την ζάχαρη (μάλλον) λόγω… συνήθειας
Σε επιστημονική μελέτη που που δημοσιεύθηκε στο Cell Metabolism, οι ερευνητές ανέφεραν ευρήματα από μια κλινική δοκιμή ενηλίκων κανονικού βάρους στους οποίους ανατέθηκε να καταναλώνουν είτε ένα καθημερινό σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη/με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είτε ένα σνακ με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη/χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά
Κατά τη διάρκεια των οκτώ εβδομάδων της μελέτης, οι ερευνητές παρατήρησαν μια έντονη αύξηση στην απόκριση ντοπαμίνης της ομάδας με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη/υψηλά λιπαρά στο γλυκό σνακ και μια έντονη μείωση για την ομάδα με τις επιλογές με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη/χαμηλά λιπαρά.
Τι σημαίνει αυτό; Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιθυμία για γλυκά είναι κάτι που «μαθαίνουμε».
Με λίγες μόνο εβδομάδες τακτικής έκθεσης σε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, ο εγκέφαλος των συμμετεχόντων σε αυτή τη μελέτη δημιούργησε τέτοιες συνάψεις ώστε να βρίσκει τις τροφές με ζάχαρη πιο ευχάριστες.
#2 Θέλουμε όλο και περισσότερη λόγω… ανοχής
Όσο περισσότερη ζάχαρη καταναλώνουμε, τόσο μεγαλύτερη είναι η «ανοχή» που χτίζουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι οι προτιμήσεις στο φαγητό και στις γεύσεις είναι δυναμικές.
Οι γευστικοί κάλυκες που ανιχνεύουν οποιαδήποτε από τις κύριες γεύσεις, γλυκιά, αλμυρή, ξινή, πικρή, umami αλλάζουν, δηλαδή γίνονται περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητοι ανάλογα με το πόσο συχνά θα εκτεθούμε σε αυτήν την γεύση.
Πολυάριθμες μελέτες αναφέρουν ότι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη αυξάνουν γρήγορα την ανοχή στις γλυκές γεύσεις. Αυτό που κάποτε μπορεί να σας φαινόταν πολύ γλυκό σε λίγο διάστημα μπορεί να σας φαίνεται εντάξει.
Για τον μέσο άνθρωπο, σύμφωνα με έρευνα αυτή η αυξημένη ανοχή σε γλυκό είναι μετρήσιμη σε μόλις ένα μήνα.
#3 Η ζάχαρη δίνει… comfort
Επιλέγετε να φάτε μπισκότα ή κέικ όταν αισθάνεστε άγχος, λύπη ή και μοναξιά; Ποιο είναι το αγαπημένο σας comfort food, το φαγητό δηλαδή που επιλέγετε όταν θέλετε να αισθανθείτε άνεση και ασφάλεια;
Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους που την αναζητούμε είναι η ταχεία καταπραϋντική επίδραση που έχει στα συναισθήματά μας. Τα πιο δημοφιλή comfort foods περιέχουν σχεδόν πάντα σημαντικές ποσότητες φυσικών ή πρόσθετων σακχάρων, γεγονός καθόλου τυχαίο.
Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη μας «ηρεμούν» με δύο τρόπους: Αφενός μέσω των ηδονικών ιδιοτήτων της τροφής, καθώς η ζάχαρη ενεργοποιεί το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου και αφετέρου αλλάζοντας τη μεταβολική και νευροορμονική λειτουργία, όπως όταν μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης και αυξάνει την σεροτονίνη, γνωστή ορμόνη της καλής διάθεσης.
Σε συνδυασμό, αυτές οι επιδράσεις μας προδιαθέτουν σε υπερκατανάλωση.
