Τα τελευταία χρόνια, μπορεί να έχετε ακούσει ειδικούς του πεπτικού συστήματος να μιλούν για τη «σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου» ή για την «υγεία του εντέρου» σας, αλλά γιατί ξαφνικά έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον τους; Νέες έρευνες ρίχνουν φως στην εσωτερική λειτουργία του μικροβιώματος του εντέρου στη γαστρεντερική οδό και στο πώς μπορεί να επηρεάσει ολόκληρο το σώμα σας, με τρόπους που – φαινομενικά – δεν συνδέονται καθόλου.
Το μικροβίωμα του εντέρου περιλαμβάνει βακτήρια, μικροοργανισμούς, μύκητες και ιούς που υπάρχουν στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Διαβάστε επίσης: Πρεβιοτικά για το έντερο: Πώς διαφέρουν από τα προβιοτικά – Σε ποιες τροφές τα βρίσκουμε
«Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση βασικών θρεπτικών συστατικών και μετάλλων», επισημαίνει ο δρ Ζακέλ Πάτερσον, φυσικοπαθητικός γιατρός. «Το μικροβίωμα του εντέρου παίζει επίσης βασικό ρόλο στην καλή υγεία αλλά και στην εξέλιξη νόσων».
Πώς το μικροβίωμα του εντέρου επηρεάζει το σώμα
Αν και μπορεί να πιστεύετε ότι η υγεία του εντέρου επηρεάζει κυρίως την πέψη, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου επηρεάζει στην πραγματικότητα τη συνολική υγεία.
«Το σώμα σας χρειάζεται μια ποικιλία από βακτήρια του εντέρου και εξελίσσεται καθώς μεγαλώνετε», εξηγεί ο δρ Πάτερσον. «Όσο μεγαλύτερη είναι η ποικιλομορφία που υπάρχει στο μικροβίωμα του εντέρου, τόσο καλύτερα για την υγεία σας».
Όταν υπάρχει ανισορροπία στο μικροβίωμα, μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που είναι γνωστό ως δυσβίωση.
Η δυσβίωση έχει συνδεθεί με παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, η οποία μπορεί να οφείλεται εν μέρει σε ένα ανθυγιεινό μικροβίωμα και στην κακή υγεία του εντέρου, αναφέρει ο δρ Πάτερσον.
Τι προκαλεί η δυσβίωση;
Επιπλέον, η δυσβίωση μπορεί να συμβάλλει σε μια σειρά χρόνιων παθήσεων, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ο διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το άσθμα, το έκζεμα, η χρόνια νεφρική νόσος και η ηπατική νόσος, σύμφωνα με επιστημονική ανασκόπηση στο European Journal of Clinical Nutrition.
Άλλη έρευνα, όπως αυτή που αναφέρεται σε ανασκόπηση μελετών στο Frontiers in Microbiology, αναφέρει ότι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου συμβαίνουν στην περίπτωση κοιλιοκάκης, καρκίνου του παχέος εντέρου και της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού.
Ακόμα δεν είναι σαφές, εάν οι ασθένειες προκαλούν τις αλλαγές στο μικροβίωμα ή εάν συμβαίνει το αντίθετο.
Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει μια σύνδεση μεταξύ της υγείας της καρδιάς και του εντέρου. «Μερικά μικροβιώματα του εντέρου παράγουν μια χημική ουσία που ονομάζεται N-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης (TMAO), η οποία μπλοκάρει τις αρτηρίες», λέει ο δρ Πάτερσον.
Τα υψηλά επίπεδα TMAO συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association.
Τι γνωρίζουμε για την σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου;
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Molecular Psychiatry αναφέρει επίσης πιθανές συνδέσεις μεταξύ ανισορροπιών στο μικροβίωμα του εντέρου και ζητημάτων ψυχικής υγείας. Αυτό συμβαίνει επειδή το έντερο συνδέεται με τα νεύρα και εμπλέκεται με την ανταλλαγή μηνυμάτων με τον εγκέφαλο.
«Πολλοί νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη, παράγονται στο έντερο», εξηγεί ο δρ Πάτερσον.
Η σεροτονίνη προκαλεί συναισθήματα ευτυχίας και ευεξίας και τα επίπεδα σεροτονίνης τείνουν να είναι χαμηλά σε άτομα που βιώνουν κατάθλιψη και άγχος.
Ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκε στο General Psychiatry αναφέρει ότι τα άτομα με άγχος που άλλαξαν τη διατροφή τους για να ρυθμίσουν το μικροβίωμα του εντέρου παρουσίασαν βελτίωση στα συμπτώματα άγχους.
Πώς θα διατηρήσουμε την ισορροπία του εντέρου
Η διατήρηση της ισορροπίας του εντερικού μικροβιώματος είναι κομβικής σημασίας για την συνολική υγεία. Ορισμένες συμβουλές που μπορείτε να δοκιμάσετε, περιλαμβάνουν:
Επιλέξτε τροφές και ροφήματα που υποστηρίζουν το έντερο σας: «Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι και το ξινολάχανο, βοηθούν στο σχηματισμό ενός καλού μικροβιώματος.
Περιορίστε τις τροφές και τα ροφήματα που το διαταράσσουν: Το αλκοόλ, η καφεΐνη, τα τηγανητά τρόφιμα και τα ανθρακούχα ροφήματα μπορεί να βλάψουν το μικροβίωμα του εντέρου σας, σύμφωνα με τον δρ Πάτερσον.
Διατηρήστε την κινητικότητά του: Καταναλώνετε πολλές φυτικές ίνες και πίνετε αρκετό νερό κάθε μέρα για να υποστηρίξετε το γαστρεντερικό σας σύστημα. Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηροί καρποί και σπόροι.
