Κάτι δεν πάει καλά… Δε θέλετε να μιλήσετε σε κανέναν ούτε να κάνετε τίποτα άλλο εκτός από το να ξαπλώσετε. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να πάτε για δουλειά και έπειτα να γυρίσετε σπίτι. Την επόμενη μέρα, πάλι από την αρχή. Αισθάνεσθε συναισθηματικά εξαντλημένοι και αποσυνδεδεμένοι από τη δουλειά σας.
Έχετε χάσει το ενδιαφέρον για το αντικείμενο και τους ανθρώπους για τους οποίους εργάζεσθε. Αυτή η εμπειρία έχει όνομα: επαγγελματική εξουθένωση. Γνωρίζατε ότι η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένας από τους τρεις κυριότερους λόγους για τους οποίους οι νέοι εγκαταλείπουν τη δουλειά τους; Μην αντιμετωπίζετε την κόπωση ως παράσημο τιμής.
Σκεφτείτε τον εαυτό σας σαν ένα κερί που εξαντλεί σιγά-σιγά τη φλόγα του. Αν δεν αναγνωρίσετε τα σημάδια και τους παράγοντες κινδύνου, μπορεί να καείτε και να μην σας μείνει τίποτα άλλο παρά μόνο το φυτίλι.
Πότε να ανησυχήσετε;
1. Είστε ευερέθιστοι – και όχι μόνο στη δουλειά
Διαπιστώσατε ότι έχετε αρνητική άποψη για τη ζωή γενικότερα; Νιώθετε αποσπασμένοι από τη δουλειά και την προσωπική σας ζωή; Αυτές είναι ενδείξεις ότι αναλώνεστε υπερβολικά στα εργασιακά. Αν εκνευρίζεστε με το παραμικρό και τα νεύρα σας δεν είναι καλά, προσπαθήστε να φτάσετε στην πηγή που πυροδοτεί αυτή την αναστάτωση.
Για παράδειγμα, ένας συνάδελφος – βαμπίρ σας ρουφά την ενέργεια και συχνά πιάνετε τον εαυτό σας να ενοχλείται. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί απλά να μην τον συμπαθείτε. Επικεντρωθείτε στα αγαπημένα σας πρόσωπα που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα σας προκαλούσαν νευρικότητα.
2. Σας πνίγουν ακόμη και τα πιο ασήμαντα πράγματα
Όταν είστε κουρασμένοι έχετε λιγότερη αντοχή να αντιμετωπίσετε πραγματικά το οτιδήποτε. Ως αποτέλεσμα, κάθε αίτημα, ακόμα και το πιο μικρό, φαίνεται υπερβολικό ή και αδύνατο. Αυτή η αντίδραση είναι συνηθισμένη και στους γονείς και τα ζευγάρια.
Το παιδί σας που δεν θα φάει το τοστ γιατί τελικά δεν το ήθελε τόσο ψημένο ή ο σύντροφός σας που θα αλλάξει το κανάλι στην τηλεόραση την Κυριακή το βράδυ για να δει αθλητικά, είναι η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι.
Πολλές φορές θα απορρίπτεται και αιτήματα που κάποτε θα βρίσκατε ευχάριστα, όπως ένα δείπνο με φίλους. Όταν η διάθεσή σας δεν ταιριάζει με την κατάσταση και τα δυσανάλογα ξεσπάσματά σας συμβαίνουν όλο και πιο συχνά, αυτό μπορεί να υποδηλώνει επαγγελματική εξουθένωση.
3. Παραμελείτε τον εαυτό σας – Οι συνήθειες αυτό-φροντίδας αρχίζουν και ξεθωριάζουν
Η αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες μπορεί στην αρχή να μοιάζει κάπως έτσι: Παραγγέλνετε περισσότερο φαγητό από έξω αντί να μαγειρεύετε. Βγάζετε το σκύλο μικρότερες βόλτες. Βλέπετε περισσότερη τηλεόραση το βράδυ, αντί να πέφτετε στο κρεβάτι την ώρα του ύπνου σας στο τέλος μιας εργάσιμης ημέρας.
Είναι απολύτως φυσιολογικό στον ταχέως εξελισσόμενο κόσμο μας, να είστε καταβεβλημένοι και πιεσμένοι. Το να φοράτε, όμως, φόρμες πολύ πιο συχνά από ότι συνήθως ή το να έχετε ένα πολύ πιο ακατάστατο γραφείο, αποτελεί σημάδι ότι δεν μπορείτε να βρείτε την ενέργεια να διατηρήσετε το υπερφορτωμένο πρόγραμμά σας.
4. Αναβολή στην αναβολή
Έχετε παρατηρήσει τον εαυτό σας τώρα τελευταία να αποφεύγει όλο και περισσότερα εργασιακά καθήκοντα; Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η επαγγελματική εξουθένωση συνδέεται άμεσα με την αύξηση της αναβλητικότητας.
Μια αμελητέα αφορμή όπως το να μην απαντήσετε σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μπορεί αργότερα να οδηγήσει σε μια τέτοια συσσώρευση εκρεμμοτήτων που δεν ξέρετε από πού να ξεκινήσετε. Σε εκείνο το σημείο, μπορεί ακόμη και να αποφασίσετε να μην ξεκινήσετε τίποτα, ως πράξη περιφρόνησης.
5. Ξεχνάτε πράγματα και είστε αφηρημένοι
Σας έχει τύχει ποτέ να ανοίξετε ένα έγγραφο και να ξεχάσετε γιατί ή να γράψετε ένα μήνυμα και να ξεχάσετε να πατήσετε το κουμπί της αποστολής; Μην ανησυχείτε, δεν αναπτύσσετε μόνιμη απώλεια μνήμης. Είναι λογικό. Έχει αποδειχθεί ότι το χρόνιο στρες στην εργασία επηρεάζει τη μνήμη και την εκτελεστική λειτουργία του εγκεφάλου.
6. Ονειροβατείτε σε… άλλη δουλειά
Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να κάνει άλλα είδη εργασίας, ακόμη και αυτά για τα οποία δεν θα είχατε κανένα ενδιαφέρον πριν, να φαίνονται ελκυστικά. Κάτι που ίσως πιστεύατε ότι θα σας έκανε να βαριέστε μέχρι δακρύων, τώρα μοιάζει η δουλειά τον ονείρων σας μόνο και μόνο επειδή μπορεί να προσφέρει παραδείγματος χάρη ένα σταθερό ωράριο.
Ίσως δεν μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε να διευθύνετε μια φάρμα, παρόλο που έχετε μηδενική γεωργική εμπειρία. Το να ονειρεύεστε δραστικές αλλαγές καριέρας, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι βρίσκεστε σε λάθος κλάδο, αλλά μπορεί να είναι ένα δείγμα ότι ψάχνετε ανακούφιση από την τρέχουσα δουλειά σας.
Ο έγκαιρος εντοπισμός των επιπτώσεων της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι ζωτικής σημασίας. Όταν τα συμπτώματα αθροίζονται, παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας και τότε είναι δύσκολο να παρέμβετε και να τη σταματήσετε.
Μην περιμένετε να εκτροχιαστεί το τρένο από τις ράγες. Ασκείστε συνεπή αυτό-έλεγχο, αυτό-φροντίδα και εντάξτε προληπτικά δικλείδες ασφαλείας στο πρόγραμμά σας, για να αποτρέψετε το μεταφορικό κερί της ψυχής σας από το να σβήσει.
