Χρειάζονται δύο για να υπάρξει ένας τσακωμός ή ακόμα και μια μικρή διαφωνία. Αλλά όταν το χάσμα ανάμεσα σε εσάς και έναν φίλο ή σύντροφο φαίνεται να επιμένει, είναι φυσικό να αναρωτιέστε τι σας εμποδίζει να βρείτε λύση: Φταίει εκείνος ή έχετε και εσείς ευθύνη για την κατάσταση; Ένα άτομο που επιδεικνύει παθητική επιθετικότητα, ωστόσο, ενδεχομένως να μην μπορεί να αντιληφθεί πώς επηρεάζει την σχέση αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εντείνει το συγκρουσιακό κλίμα.
Τι είναι η παθητική επιθετικότητα
Ένα παθητικό-επιθετικό άτομο «δεν εκφράζει άμεσα αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα και συχνά λέει πράγματα που δεν συνάδουν με όσα κάνει» εξηγεί η ψυχοθεραπεύτρια Anita Astley. Αυτό μπορεί να μοιάζει με το να «απαντάτε με σιωπή όταν είστε αναστατωμένοι με κάποιον αντί να αντιμετωπίζετε το ζήτημα ανοιχτά» ή να συμφωνείτε να κάνετε κάτι και τελικά να μην το κάνετε.
Ένα ακόμα πιο συχνό παράδειγμα, σύμφωνα με την Astley, είναι να δίνει κάποιος ένα κομπλιμέντο και μετά να ακολουθεί ένα σχόλιο που το αναιρεί, όπως: «Πολύ ωραία τα μαλλιά σου τώρα, που είναι μακριά. Πότε θα τα κόψεις;».
Ενώ μπορεί να είστε σε θέση να εντοπίσετε εύκολα αυτά τα σημάδια παθητικής-επιθετικής συμπεριφοράς σε κάποιον άλλο, είναι πιο δύσκολο να αναγνωρίσετε πότε μπορεί να εμπλέκεστε σε παρόμοιες συμπεριφορές, επειδή «υπάρχει ένα ισχυρό κίνητρο να αγνοήσετε ενεργά την πραγματικότητα των επιθετικών ή θυμωμένων συναισθημάτων» εξηγεί ο ψυχοθεραπευτής Peter Schmitt.
Ουσιαστικά, τα παθητικά-επιθετικά άτομα αρνούνται τον δικό τους θυμό, επομένως, κατά την καταστολή του θυμού, γίνεται επίσης δύσκολο να αναγνωρίσουμε την παθητική επιθετικότητα, ακόμα και όταν την επιδεικνύουμε εμείς οι ίδιοι.
Οι ενδείξεις που μαρτυρούν ότι είστε “passive aggresive”
1. Θεωρείτε ότι δεν έρχεστε ποτέ σε συγκρούσεις
Αν σκέφτεστε ότι «δεν θυμώνετε ποτέ με τους ανθρώπους γύρω σας» τότε μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι συνήθως εκφράζετε το θυμό σας παθητικά. Η αλήθεια είναι ότι όλοι έχουμε επιθετικά συναισθήματα κατά καιρούς, όπως ο θυμός και έτσι μια προσπάθεια να καταστείλουμε αυτό το μέρος του εαυτού μας, μπορεί τελικά να μετατραπεί παθητική επιθετικότητα.
Αυτό μπορεί επίσης να ισχύει, εάν θεωρείτε ότι γενικά δεν εμπλέκεστε σε συγκρούσεις. Σκεφτείτε την τελευταία φορά που διαφωνήσατε με τον σύντροφό σας ή τους φίλους σας. Αν αντέδρασαν σαν να είχατε πει κάτι επιθετικό ή βλαβερό, τότε είναι πολύ πιθανό να αισθάνθηκαν την παθητική σας επιθετικότητα.
2. Σας έχουν πει ότι δεν είστε ευθείς με όσα νιώθετε
Με τον ίδιο τρόπο που μπορείτε πιθανώς να εντοπίσετε την παθητική επιθετικότητα σε κάποιον άλλο πιο εύκολα από ό,τι θα μπορούσατε στον εαυτό σας, οι στενοί σας φίλοι και τα αγαπημένα σας πρόσωπα πιθανώς να διαβάζουν καλύτερα την παθητική επιθετικότητά σας.
Εάν οι άλλοι σας έχουν επισημάνει ότι δεν είστε ευθείς ή ότι δεν εκφράζετε με ειλικρίνεια όλα όσα νιώθετε, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μια σαφή ένδειξη της παθητικής-επιθετικής συμπεριφοράς σας.
3. Λέτε πράγματα που δεν εννοείτε
Ένα από τα πιο εμφανή σημάδια παθητικής επιθετικότητας στους άλλους είναι, επίσης, μια συνήθεια που μπορεί να έχετε υιοθετήσει χωρίς να το συνειδητοποιήσετε, όπως το να λέτε «ναι» σε πράγματα που στην πραγματικότητα θέλετε να πείτε «όχι» (ή το αντίστροφο) σε οποιοδήποτε πλαίσιο.
Ενώ μπορεί να είναι δελεαστικό να ενδώσετε σε κάτι, απλώς για να αποφύγετε μια σύγκρουση, αν όσα λέτε έρχονται σε άμεση αντίθεση με το πώς νιώθετε, τότε είναι πολύ πιθανό να αρχίσετε να επιδεικνύεται παθητικά επιθετική συμπεριφορά.
4. Εκφράζετε τα συναισθήματά σας με σαρκασμό
Αν έχετε την τάση να χρησιμοποιείτε τον σαρκασμό ή να κάνετε σαρκαστικά σχόλια όταν αισθάνεστε θυμωμένοι, αναστατωμένοι ή όταν κάνετε δύσκολες συζητήσεις, πρόκειται συνήθως για ένα χαρακτηριστικό σημάδι παθητικής επιθετικότητας.
5. Περιμένετε από τους άλλους να μαντέψουν πώς νιώθετε
Εάν απογοητευτείτε από την έλλειψη κατανόησης κάποιου πριν αφιερώσετε χρόνο για να εξηγήσετε τα συναισθήματά σας, πιθανότατα ενεργείτε παθητικά-επιθετικά, μας λένε οι ειδικοί. Εάν έχετε την προσδοκία από ένα αγαπημένο σας πρόσωπο να μπορεί να «διαβάσει» τα συναισθήματά σας, τότε δυσχεραίνετε την επικοινωνία σας και μπορεί να οδηγηθείτε στην σύγκρουση.
Αντ’αυτού δοκιμάστε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας άμεσα, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται εκείνη την στιγμή, καθώς έτσι θα μπορείτε και οι δύο να κατανοήσετε τι πραγματικά αισθάνεστε.
Πώς θα σταματήσετε να είστε παθητικά επιθετικοί
Προτού μπορέσετε να εκφράσετε τα συναισθήματα αναστάτωσης ή θυμού στους άλλους με παραγωγικό τρόπο, πρέπει να αναγνωρίσετε ότι στην πραγματικότητα έχετε αυτά τα συναισθήματα.
«Το καλύτερο αντίδοτο στην παθητική επιθετικότητα είναι να αγκαλιάσουμε τις δικές μας εμπειρίες θυμού και οργής» λέει ο Schmitt. Για να το κάνετε αυτό, αφιερώστε λίγο χρόνο κάθε μέρα για να ελέγξετε ενεργά και να προσδιορίσετε πώς νιώθετε χρησιμοποιώντας λέξεις που αντανακλούν πραγματικά τα συναισθήματά σας (π.χ. νευρικός, ενθουσιασμένος, χαρούμενος, κουρασμένος, αναστατωμένος).
Μόλις μπορέσετε να αναγνωρίσετε και να κατονομάσετε τα συναισθήματά σας, εξασκηθείτε να είστε μαζί τους. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι τα αρνητικά συναισθήματα είναι φυσιολογικά και ότι λειτουργούν ως ενδείξεις, που σας προειδοποιούν ότι κάτι δεν πάει καλά.
