Συχνά παρατηρείται ένα σημείο καμπής στις σχέσεις. Άλλες φορές πιο διακριτικά και άλλες πιο δραματικά, η σχέση περνά από το φάσμα της ανάλαφρης διασκέδασης σε μια βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση. Γινόμαστε πιο ευάλωτοι, επιλέγουμε να ανοιχθούμε και να εμπιστευτούμε. Η ικανότητα του συντρόφου σας να ανταποκριθεί στην μετάβαση αυτή αντανακλά το επίπεδο της συναισθηματικής του διαθεσιμότητας. Την ίδια στιγμή όμως, η συναισθηματική διαθεσιμότητα δεν είναι απαραίτητα κάτι στατικό που αποκαλύπτεται μόνο στην αρχή μιας σχέσης.
Ακριβώς όπως κάποιος μπορεί να γίνει πιο συναισθηματικά διαθέσιμος μέσα σε μια σχέση με την πάροδο του χρόνου, θα μπορούσε επίσης να γίνει προσωρινά συναισθηματικά μη διαθέσιμος λόγω άλλων συναισθηματικών απαιτήσεων στη ζωή του.
Είναι πράγματι πιθανό για έναν σύντροφο που κάποτε ήταν πλήρως διαθέσιμος συναισθηματικά στην πορεία να αλλάξει.
Πώς είναι ένας συναισθηματικά μη διαθέσιμος σύντροφος;
Συχνά, η έκταση της συναισθηματικής διαθεσιμότητας κάποιου είναι κάτι που θα αντιμετωπίσετε μερικές εβδομάδες ή ακόμα και μήνες μετά τα πρώτα ραντεβού. «Η συναισθηματική μη διαθεσιμότητα μπορεί να φαίνεται σαν, παρά το δυνατό ξεκίνημα της σχέσης σας, να μην αισθάνεστε ποτέ ικανοί να αναπτύξετε συναισθηματική εγγύτητα με τον σύντροφό σας», λέει η ψυχολόγος Alyson Nerenberg.
Ένας συναισθηματικά μη διαθέσιμος σύντροφος θα δώσει μια απάντηση που δεν δείχνει ενσυναίσθηση ή δεν επικοινωνεί την ετοιμότητα ή την ικανότητά του να προσφέρει υποστήριξη σε εσάς. Στην πραγματικότητα, ανοίγεστε και γίνεστε ευάλωτοι, αλλά ο σύντροφός σας δεν απαντά κι αν απαντήσει κάτι, δεν ανταποκρίνεται σε αυτά που του λέτε.
«Στις υγιείς σχέσεις, όταν κάποιος δείχνει στον σύντροφό του ότι είναι αγχωμένος, φοβισμένος ή ανήσυχος -ή χαρούμενος, ενθουσιασμένος ή περήφανος- ο σύντροφός του ακούει, επικυρώνει τα συναισθήματά του, δείχνει προσοχή, ανησυχία ή ενθουσιασμό αντίστοιχα» αναφέρει η ψυχολόγος Theresa DiDonato.
Τι μπορεί να προκαλέσει αυτήν την ξαφνική αλλαγή
Μεγάλο μέρος της έρευνα συνδέει την συναισθηματική διαθεσιμότητα με την θεωρία της προσκόλλησης. Εκείνοι που είναι ανασφαλώς προσκολλημένοι στην σχέση (μπορεί να έχουν ένα αγχωτικό ή αποδιοργανωμένο στυλ προσκόλλησης) είναι συχνά οι ίδιοι άνθρωποι που δυσκολεύονται με τη συναισθηματική διαθεσιμότητα.
Αλλά μερικές φορές, ένα άτομο που δεν έχει εγγενώς ένα ανασφαλές στυλ προσκόλλησης μπορεί να γίνει συναισθηματικά μη διαθέσιμο μετά από μια δύσκολη ή τραυματική εμπειρία, λέει η ψυχοθεραπεύτρια Christie Kederian.
Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μιας δουλειάς ή ακόμα και της προσωπικής υγείας για παράδειγμα. Αυτές οι περιστάσεις μπορούν να ωθήσουν τα άτομα στην συναισθηματική κατάσταση «μάχης, πάλης ή φυγής» ως μορφή αυτοπροστασίας.
«Μπορεί να πιστεύουν ότι αν αποσυνδεθούν συναισθηματικά, τότε τίποτα άλλο δεν μπορεί να τους πληγώσει πλέον, συμπεριλαμβανομένου του συντρόφου τους» επισημαίνει η ίδια.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ζητήματα ψυχικής υγείας θα μπορούσαν επίσης να είναι ο ένοχος. «Εάν ο σύντροφός σας ζει με κατάθλιψη, μετατραυματικό στρες ή αγχώδη διαταραχή, μπορεί περιοδικά να εισέρχεται σε καταστάσεις στις οποίες δεν μπορεί να είναι συναισθηματικά διαθέσιμος», εξηγεί η DiDonato.
Αντίθετα, μπορεί να μπουν στον πειρασμό να «απομονωθούν και να σας αποκλείσουν» ως μηχανισμό αντιμετώπισης ή μπορεί να «χάσουν την αίσθηση της αυτοεκτίμησής τους, κάτι που μπορεί να τους κάνει να νιώθουν άβολα όταν προσπαθούν να συνδεθούν με άλλους».
Πέρα από αυτές τις χρόνιες παθήσεις, οποιεσδήποτε αλλαγές στην ψυχική κατάσταση του συντρόφου που προκλήθηκαν από εξωτερικές συνθήκες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πτώση της συναισθηματικής του διαθεσιμότητας. «Σκεφτείτε τους εξωτερικούς στρεσογόνους παράγοντες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι».
«Εάν κάποιος βρίσκεται υπό μεγάλο στρες λόγω εργασιακών ή οικογενειακών υποχρεώσεων, για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να «κλέψει» τους συναισθηματικούς του πόρους. Στο τέλος μιας μεγάλης αγχωτικής μέρας, κάποιος μπορεί να έχει λίγα πράγματα να δώσει στον σύντροφό του».
Πώς θα το αντιμετωπίσετε
Ανεξάρτητα από τον λόγο, ένας ερωτικός σύντροφος που γίνεται συναισθηματικά μη διαθέσιμος μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική δυσφορία και να σας είναι δύσκολο να το διαχειριστείτε.
Εξάλλου, η πολύ δύσκολη συγκυρία ή ο εσωτερικός διάλογος που τους ωθεί να απεμπλακούν είναι συχνά ο λόγος για τον οποίο μπορεί να θέλετε να τους πλησιάσετε ακόμη περισσότερο, για να μπορέσετε να προσφέρετε τη συναισθηματική σας υποστήριξη και να τους βοηθήσετε να το αντιμετωπίσουν.
Αντί να υποχωρήσετε συναισθηματικά, οι ειδικοί προτείνουν να ειδοποιήσετε με ήπιο τρόπο τον σύντροφό σας για την αλλαγή που έχετε παρατηρήσει. «Είναι σημαντικό να αναφέρετε το θέμα με μη απειλητικό τρόπο, έτσι ώστε ο σύντροφός σας να μην αμυνθεί ή να αισθανθεί ότι δέχεται επίθεση», μας εξηγούν.
Μπορείτε επίσης να σκεφτείτε το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσετε την περίσταση που υποψιάζεστε ότι πυροδότησε την αλλαγή στη συναισθηματική τους διαθεσιμότητα, ώστε να δείξετε την κατανόησή σας.
Για να διευκολύνετε αυτή τη διαδικασία, φροντίστε να δημιουργήσετε ένα ασφαλές περιβάλλον χωρίς πολλούς περισπασμούς και ενημερώστε τον σύντροφό σας ότι ενδιαφέρεστε να ακούσετε όλα όσα έχει να σας πει χωρίς να τον κρίνετε.
Δοκιμάστε να καθησυχάσετε τον σύντροφό σας ότι απλώς αναφέρετε το θέμα ώστε να μπορέσετε να ενδυναμώσετε την σύνδεσή σας και όχι για να επιρρίψετε ευθύνες.
Οι απαντήσεις τους θα ρίξουν φως στη ρίζα της συναισθηματικής τους απόστασης, είτε πρόκειται για μια ιδιαίτερα αγχωτική κατάσταση στην εργασία, οικογενειακά ζητήματα, μια κατάσταση ψυχικής υγείας είτε κάτι εντελώς διαφορετικό.
Και από εκεί, μπορείτε να προσδιορίσετε εάν πιστεύετε ότι αυτή η πρόκληση είναι προσωρινή ή εάν αντανακλά μια νέα πραγματικότητα, που πλέον δεν λειτουργεί για εσάς.
