Το στρες, με τη μορφή τραυματικών γεγονότων, εργασιακής καταπόνησης, καθημερινών στρεσογόνων παραγόντων και διακρίσεων, φαίνεται πώς επιταχύνει την γήρανση του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνοντας δυνητικά τον κίνδυνο καρκίνου, καρδιαγγειακών παθήσεων και ασθενειών από λοιμώξεις όπως η covid-19, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη από το University of Southern California.
Όταν το ανοσοποιητικό γερνάει
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). «Οι αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία στο ανοσοποιητικό σύστημα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη μείωση της υγείας» δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Αυτή η μελέτη βοηθά στην αποσαφήνιση των μηχανισμών που εμπλέκονται στην επιτάχυνση της γήρανσης του ανοσοποιητικού».
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, το ανοσοποιητικό αρχίζει σταδιακά να αποδυναμώνεται, κατάσταση που οι ειδικοί ορίζουν ως ανοσιακή γήρανση. Καθώς το ανοσοποιητικό προφίλ ενός ατόμου εξασθενεί, οι ειδικοί εξηγούν ότι κυκλοφορούν πολλά “φθαρμένα” λευκά αιμοσφαίρια και πολύ λίγα νέα, “αφελή” που δεν είναι ακόμα έτοιμα να αντιμετωπίσουν νέους εισβολείς.
Η γήρανση του ανοσοποιητικού συστήματος συνδέεται όχι μόνο με τον καρκίνο, αλλά και με καρδιαγγειακές παθήσεις, αυξημένο κίνδυνο πνευμονίας, μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων και γήρανση του συστήματος οργάνων.
Ωστόσο, τι κρύβεται πίσω από τις δραστικές διαφορές στην υγεία ενηλίκων της ίδιας ηλικίας;
Οι ερευνητές του USC αποφάσισαν να δουν αν θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τη σχέση μεταξύ της έκθεσης στο άγχος και σε στρεσογόνους παράγοντες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής και της μειωμένης λειτουργίας του ανοσοποιητικού.
Αναζήτησαν και διασταύρωσαν τεράστια σύνολα δεδομένων από τη Μελέτη Υγείας και Συνταξιοδότησης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα με υψηλότερα σκορ στρες είχαν παλαιότερα φαινομενικά ανοσοποιητικά προφίλ.
Η συσχέτιση μεταξύ αγχωτικών γεγονότων κατά την διάρκεια της ζωής και λιγότερο προετοιμασμένων να ανταποκριθούν ή “αφελών” Τ-λεμφοκυττάρων παρέμεινε ισχυρή ακόμη και μετά τον έλεγχο της εκπαίδευσης, του καπνίσματος, του κατανάλωσης αλκοόλ, του ΔΜΣ και της φυλής ή της εθνικότητας.
Ορισμένες πηγές άγχους μπορεί να είναι αδύνατο να ελεγχθούν, αλλά οι ερευνητές λένε ότι μπορεί να υπάρξει λύση.
Υπάρχει αντίδοτο στο στρες;
Τα Τ-κύτταρα — ένα κρίσιμο συστατικό της ανοσίας — ωριμάζουν σε έναν αδένα που ονομάζεται θύμος, ο οποίος βρίσκεται ακριβώς μπροστά και πάνω από την καρδιά. Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, ο ιστός στον θύμο αδένα τους συρρικνώνεται και αντικαθίσταται από λιπώδη ιστό, με αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή των κυττάρων του ανοσοποιητικού.
Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι αυτή η διαδικασία επιταχύνεται από παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η κακή διατροφή και τα μειωμένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, που συνδέονται και τα δύο με το κοινωνικό στρες.
Σε αυτή τη μελέτη, μετά από στατιστικό έλεγχο για την κακή διατροφή και τα χαμηλά επίπεδα άσκησης, η σύνδεση μεταξύ του στρες και της επιταχυνόμενης γήρανσης του ανοσοποιητικού δεν ήταν τόσο ισχυρή, επισημαίνουν οι ειδικοί.
«Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που βιώνουν περισσότερο στρες τείνουν να έχουν φτωχότερες συνήθειες διατροφής και άσκησης, γεγονός που εξηγεί εν μέρει γιατί έχουν πιο επιταχυνόμενη ανοσολογική γήρανση».
Η βελτίωση των συμπεριφορών διατροφής και άσκησης σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να βοηθήσει στην αντιστάθμιση της γήρανσης του ανοσοποιητικού που σχετίζεται με το στρες, καταλήγουν οι ερευνητές.
