Τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά είναι απαραίτητα για την υγεία μας. Ωστόσο, έχουν διαφορετικό ρόλο.
Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια τα οποία εντοπίζονται σε εξαιρετικά μεγάλο αριθμό στο έντερό μας. Τα βακτήρια αυτά είναι μέρος της άμυνας του οργανισμού μας και άρα εξαιρετικά απαραίτητα για την υγεία μας. Ωστόσο, ορισμένοι παράγοντες, όπως η ηλικία και ο τρόπος ζωής μας (στρες, κατανάλωση αλκοόλ, λήψη αντιβίωσης) θέτουν σε κίνδυνο την ύπαρξη των ωφέλιμων αυτών βακτηρίων, μειώνοντας τον αριθμό τους.
Τα πρεβιοτικά αποτελούν την τροφή των προβιοτικών, παρέχοντας έτσι καλύτερη απορρόφηση και δράση αυτών. Τα πρεβιοτικά εντοπίζονται στις τροφές με υδατάνθρακες (κυρίως σε εκείνες με φυτικές ίνες) και είναι άπεπτες ουσίες.
Τα βακτήρια του εντέρου, τα οποία συνολικά ονομάζονται εντερική χλωρίδα ή εντερικό μικροβίωμα, εκτελούν πολλές και σημαντικές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα. Έτσι, μια διατροφή που μας τροφοδοτεί με επαρκή ποσότητα προβιοτικών και πρεβιοτικών μπορεί να μας βοηθήσει να διατηρήσουμε τη σωστή ισορροπία αυτών των βακτηρίων και κατ΄επέκταση να κρατήσουμε το εντερικό μας μικροβίωμα υγιές.
Ποιες τροφές μάς δίνουν προβιοτικά;
Τα προβιοτικά υπάρχουν κατά βάση σε τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κεφίρ, το γιαούρτι και το τυρί. Όταν τρώμε αυτές τις τροφές, τα βακτήρια που περιέχουν διασχίζουν το ανώτερο πεπτικό μας σύστημα και καταλήγουν στο παχύ μας έντερο, όπου τελικά μένουν και πολλαπλασιάζονται, ενισχύοντας έτσι τους προϋπάρχοντες μικροοργανισμούς.
Ποιες τροφές μάς δίνουν πρεβιοτικά;
Τα πρεβιοτικά εντοπίζοντα σε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Τα όσπρια, οι μπανάνες, τα μούρα, τα κρεμμύδια, τα σκόρδα, η βρώμη, τα σπαράγγια, τα πράσα είναι μερικές από τις τροφές που είναι πλούσιες σε πρεβιοτικά.
Πώς η διατροφή επηρεάζει το εντερικό μικροβίωμα
Η διατροφή μας παίζει σημαντικό ρόλο στην ισορροπία των «καλών» και «κακών» βακτηρίων του εντέρου.
Για παράδειγμα, μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και λιπαρά επηρεάζει αρνητικά τα βακτήρια του εντέρου, την αντίσταση στην ινσουλίνη και άλλες ιατρικές καταστάσεις.
Όταν τροφοδοτείτε τακτικά τα λάθος βακτήρια, είναι σε θέση να μεγαλώνουν γρηγορότερα και να «μεταναστεύουν» ευκολότερα, αφούν δεν υπάρχουν αρκετά σε αριθμό χρήσιμα βακτήρια να τα εμποδίσουν.
Τα επιβλαβή βακτήρια και η λιγότερο υγιής εντερική χλωρίδα έχουν επίσης συσχετιστεί με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος.
Μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι τα αντιβιοτικά μπορούν να προκαλέσουν μόνιμες αλλαγές σε ορισμένους τύπους βακτηρίων, ειδικά όταν λαμβάνονται κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία. Επειδή η χρήση αντιβιοτικών είναι τόσο διαδεδομένη, οι ερευνητές μελετούν τώρα πώς θα μπορούσε να επηρεάσει την κατάσταση της υγείας των ανθρώπων αργότερα στη ζωή.