Η ντοπαμίνη είναι ένας σημαντικός «χημικός αγγελιοφόρος» στον εγκέφαλό μας, ενώ αποκαλείται και νευροδιαβιβαστής της ευφορίας. Συμμετέχει στον μηχανισμό του κινήτρου και της επιβράβευσης, ενώ επίσης επηρεάζει τη μνήμη, τη συγκέντρωση, ακόμη και τη ρύθμιση των κινήσεων του σώματός μας. Οταν η ντοπαμίνη απελευθερώνεται σε μεγάλες ποσότητες, μας δημιουργεί αισθήματα ευχαρίστησης και ανταμοιβής, γεγονός που μας παρακινεί να επαναλάβουμε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά (σκεφτείτε την ικανοποίηση που νιώθετε όταν τρώτε κάτι νόστιμο, κάνετε σεξ ή βγαίνετε για τρέξιμο). Αντίθετα, τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης συνδέονται με μειωμένα κίνητρα και μειωμένο ενθουσιασμό για πράγματα που θα ευχαριστούσαν τους περισσότερους ανθρώπους, ενώ μπορεί να μας κάνουν να αισθανόμαστε νωθροί, απαθείς και να επηρεάσουν αρνητικά τη συγκέντρωσή μας.
Ορισμένα συμπτώματα που μπορεί να δείχνουν χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης περιλαμβάνουν:
7 φυσικοί τρόποι να αυξήσετε τα επίπεδα ντοπαμίνης σας
Τα επίπεδα ντοπαμίνης είναι συνήθως καλά ρυθμισμένα στο νευρικό σύστημα, αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που κι εσείς μπορείτε να κάνετε για να την αυξήσετε φυσικά.
Κάντε τον ύπνο προτεραιότητά σας
Ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της υγείας του σώματος και του μυαλού σας. Το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστά στους ενηλίκους να κοιμούνται κατά μέσο όρο επτά έως εννέα ώρες κάθε βράδυ.
Οταν δεν κοιμάστε αρκετά, οι υποδοχείς ντοπαμίνης στο σώμα σας μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά. Ερευνα που είχε δημοσιευτεί στο ακαδημαϊκό περιοδικό «The Journal of Neuroscience» έχει συνδέσει τη στέρηση ύπνου με την καταστολή ορισμένων υποδοχέων ντοπαμίνης στο σώμα.
Ακούστε την αγαπημένη σας playlist
Η ακρόαση μουσικής είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος να διεγείρετε την έκκριση ντοπαμίνης στον εγκέφαλό σας. Δημιουργήστε λοιπόν μια λίστα αναπαραγωγής με μερικά από τα αγαπημένα σας τραγούδια και ακούστε τα όταν αισθάνεστε οκνηροί, χωρίς κίνητρο ή αντιμετωπίζετε άλλα συμπτώματα που δείχνουν ότι τα επίπεδα ντοπαμίνης σας είναι χαμηλά. Σε σχετική μελέτη που είχε δημοσιευτεί στο «Nature Neuroscience», οι ερευνητές είχαν διαπιστώσει ότι όταν οι συμμετέχοντες άκουγαν μουσική που έβρισκαν ευχάριστη προκαλούνταν απελευθέρωση ντοπαμίνης στον εγκέφαλό τους.
Επιλέξτε έξυπνα τι βάζετε στο πιάτο σας
Η διατροφή που ακολουθείτε επηρεάζει τα πάντα: από το βάρος και το δέρμα σας μέχρι τη διάθεσή σας. Μάλιστα, οι τροφές που βάζετε στο πιάτο σας επηρεάζουν και τα επίπεδα ντοπαμίνης στον οργανισμό σας. Συγκεκριμένα, τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε τυροσίνη, όπως τα πλούσια σε πρωτεΐνη τρόφιμα, τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, είναι ιδιαίτερα καλά για την αύξηση των επιπέδων ντοπαμίνης. Η τυροσίνη είναι ένα αμινοξύ που παράγεται φυσικά από το σώμα και αποτελεί πρόδρομη ουσία για τον σχηματισμό ντοπαμίνης. Επίσης, τα τρόφιμα που περιέχουν φυσικά προβιοτικά, όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, μπορεί επίσης να αυξήσουν την παραγωγή ντοπαμίνης.
Βάλτε τα αθλητικά σας
Η τακτική γυμναστική έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ σημαντική για την υγεία του εγκεφάλου σας. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να αυξήσετε τα επίπεδα ντοπαμίνης, αφού κάθε φορά που γυμνάζεστε, ο εγκέφαλός σας απελευθερώνει ποσότητά της. Ενώ χρειάζεται περισσότερη έρευνα για τον ακριβή μηχανισμό που οδηγεί τον εγκέφαλο να παράγει ντοπαμίνη κατά τη γυμναστική, πιθανότατα είστε εξοικειωμένοι με το αίσθημα ευφορίας που έχετε μετά από μια προπόνηση.
Δοκιμάστε τον διαλογισμό
Μέσω της πρακτικής του διαλογισμού έχετε τη δυνατότητα να χαλαρώσετε το σώμα σας και να «αδειάσετε» το μυαλό σας από τα άγχη της καθημερινότητας. Ετσι, ο διαλογισμός έχει θετική επίδραση σε μια σειρά από καταστάσεις ψυχικής υγείας, βοηθώντας το σώμα και το μυαλό να ηρεμήσουν. Μάλιστα, ερευνητικά στοιχεία δείχνουν επίσης ότι ο διαλογισμός έχει την ικανότητα να αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης. Για διπλό όφελος δοκιμάστε να συνδυάσετε την πρακτική του διαλογισμού με την ακρόαση χαλαρωτικής μουσικής.
Περιορίστε τη ζάχαρη
Η κατανάλωση επεξεργασμένων σακχάρων έχει την ικανότητα να αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης. Ωστόσο, αυτή η αύξηση είναι προσωρινή και τεχνητή. Οπως συμβαίνει και με το αλκοόλ, η ζάχαρη μπορεί να τονώσει για λίγο τα επίπεδα ντοπαμίνης σας, επηρεάζοντας παράλληλα τον ρυθμό με τον οποίο το σώμα σας την παράγει φυσικά. Κι ενώ όταν καταναλώνετε μεγάλη ποσότητα ζάχαρης σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να παρατηρήσετε ότι έχετε περισσότερη ενέργεια, μετά από λίγο θα ακολουθήσει η «συντριβή» της, αφήνοντάς σας να αισθάνεστε εξουθενωμένοι.
Διαχειριστείτε τους παράγοντες άγχους στη ζωή σας
Το άγχος είναι πρόδρομος για πολλές ιατρικές καταστάσεις, ενώ οδηγεί επίσης σε χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης. Αν και δεν μπορείτε να έχετε πάντα τον έλεγχο των πραγμάτων που φέρνουν άγχος στη ζωή σας, μπορείτε να εξαλείψετε όσο το δυνατόν περισσότερο τους παράγοντες άγχους στους οποίους μπορείτε να ασκήσετε κάποιον έλεγχο. Για παράδειγμα, εάν ξοδεύετε πολλές ώρες στις μετακινήσεις προς ή από τη δουλειά σας, ίσως σκεφτείτε να μετακομίσετε πιο κοντά στη δουλειά, να βρείτε μια δουλειά πιο κοντά σας ή να εργάζεστε μερικές ημέρες την εβδομάδα με τηλεργασία. Παράλληλα, μπορείτε να καταπιαστείτε με δραστηριότητες που σας βοηθούν να εκτονώσετε την ένταση και να χαλαρώσετε, όπως η γυμναστική, ο διαλογισμός ή το μασάζ.
* Σε κάθε περίπτωση, αν τα επίπεδα ενέργειάς σας ή η διάθεσή σας έχουν μειωθεί απότομα, απευθυνθείτε στον γιατρό σας, ο οποίος θα είναι σε θέση να βρει τη ρίζα του προβλήματος, αλλά και να σας προτείνει εξατομικευμένες λύσεις