Όνειρα – Θυμάστε τι είδατε; Έτσι θα το αναλύσετε

Ολοι βλέπουμε όνειρα, παρόλο που μπορεί να μην τα θυμόμαστε όλα ή πάντα. Ονειρα βλέπουμε στο REM (rapid eye movement), στάδιο δηλαδή του νυχτερινού ύπνου, αυτό που συχνά ονομάζουμε βαθύ εγκεφαλικό ύπνο.

Ονειρα γλυκά και όνειρα εφιαλτικά

Είτε βλέπουμε καλά όνειρα είτε άσχημα και εφιάλτες, όλα συνοδεύονται σχεδόν πάντα από έντονα συναισθήματα, θετικά ή αρνητικά, συχνότερα από άγχος, φόβο, έκπληξη και ακατάληπτο και συγκεχυμένο περιεχόμενο.

Τα όνειρά μας συνήθως δεν είναι λογικά, έχουν ασαφή σημεία, με πολλές αμφισημίες.

Για τον κάθε άνθρωπο η σημασία των ονείρων είναι μοναδική και αμιγώς ιδιοσυγκρασιακή και σχετίζεται με την προσωπικότητά του, τις εμπειρίες του, τις ανησυχίες του και τη φάση ζωής στην οποία βρίσκεται.

Κλασική φροϋδική θεώρηση των ονείρων

Από τους πρωτοπόρους εμπνευστές και θεμελιωτές της ανάλυσης των ονείρων, ο Φρόιντ αποφάνθηκε ότι τα «όνειρα είναι ο βασιλικός δρόμος για τη γνώση του ασυνειδήτου, εκεί όπου ζουν οι εξόριστες σκέψεις».

Ο Φρόιντ ανέπτυξε τη θεωρία της ανάλυσης των ονείρων θεωρώντας ότι τα όνειρά μας δεν είναι τίποτα περισσότερο από τις επιθυμίες που ψάχνουμε να εκπληρώσουμε στην «ξύπνια» ζωή μας, επιθυμίες συνήθως «απαγορευμένες» από ηθικούς και άλλους περιορισμούς, καθώς και φόβοι που τις συνοδεύουν, «λογοκρίνονται» και αποκαλύπτονται με ένα ακατανόητο και ασύνδετο σενάριο.

Εμπλοκές και διλήμματα, ανομολόγητες σκέψεις και πρόθεση πράξεων που καταπιέζονται συνειδητά και η μόνη διέξοδός τους είναι τα όνειρα. Ενα «μασκαρεμένο» ονειρικό σενάριο που αν το αποκωδικοποιήσουμε σωστά και έγκυρα με τη βοήθεια ενός έμπειρου ψυχαναλυτή θα οδηγηθούμε στο αληθινό περιεχόμενο του ονείρου για εμάς.

Ετσι, με τη βοήθεια ενός ψυχαναλυτή και μεθόδων όπως ο ελεύθερος συνειρμός, ο Φρόιντ υποστήριξε ότι θα μπορούσε να αποκαλυφθεί η επιθυμία πίσω από το όνειρο, να εξομαλυνθεί το άγχος και να αντιμετωπιστεί το «πρόβλημα» αποτελεσματικά, έτσι ώστε να μη χρειάζεται πλέον η «εκτόνωση» μέσα από το όνειρο.

Σύγχρονες απόψεις

Σύγχρονοι επιστήμονες της ψυχολογίας όπως ο Wegner υποστηρίζουν παρόμοιες απόψεις. Συγκεκριμένα, ότι ονειρευόμαστε πράγματα που προσπαθούμε, όσο γίνεται περισσότερο, να αγνοήσουμε στο συνειδητό μας κομμάτι

. Ο Wegner υπέθεσε ότι στα όνειρα πολλές κατεσταλμένες ή ανεσταλμένες σκέψεις εμφανίζονται εκ νέου και το ταυτοποίησε πειραματικά. Συγκεκριμένα, ζήτησε από μια ομάδα να σκεφθεί έντονα ένα πρόσωπο προτού κοιμηθεί.

Από μια δεύτερη να μη σκεφθεί το συγκεκριμένο πρόσωπο και από μια τρίτη να σκεφθεί ό,τι θέλει. Το επόμενο πρωί η ομάδα που της είχε ζητηθεί να μη σκεφθεί το πρόσωπο που είχε οριστεί ήταν εκείνη που είδε τα περισσότερα όνειρα σε σχέση με αυτό το πρόσωπο.

Αρα τα όνειρά μας κάτι θέλουν να μας «πουν», κάποιο υποσυνείδητο μήνυμα στέλνουν, αρκεί να προσπαθήσουμε να τα κατανοήσουμε και να βρούμε το νόημα που έχουν για εμάς! Το τι «σημασία» έχει το κάθε όνειρο για τον κάθε άνθρωπο στη δεδομένη στιγμή που το παράγει ο εγκέφαλός του είναι μια προσωπική διαδικασία αποκωδικοποίησης.

Ενας ακόμα σύγχρονος ψυχολόγος, «ονειρολόγος» όπως αποκαλείται, ο Ian Wallace, έχοντας αναλύσει πάνω από 170.000 όνειρα στην επαγγελματική του καριέρα, κατέληξε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 7 κατηγορίες ονείρων που είναι κοινές στα όνειρα των ανθρώπων και σηματοδοτούν κάποια κοινά στοιχεία. Αυτές είναι:

1. Το «άδειο δωμάτιο»

Τι συμβολίζει: Σύμφωνα με τον Wallace, τα δωμάτια ενός σπιτιού αντιπροσωπεύουν διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητάς μας. Το όνειρο αυτό υποδηλώνει ότι ανακαλύπτουμε σιγά-σιγά ένα ταλέντο που δεν ξέραμε ότι είχαμε και χρειάζεται να ασχοληθούμε με αυτό…

2. Οδηγούμε αυτοκίνητο εκτός ελέγχου

Τι συμβολίζει: Το αυτοκίνητο, σύμφωνα με τον Wallace, αντιπροσωπεύει την πρόοδο προς την προσέγγιση ενός συγκεκριμένου στόχου. Μπορεί λοιπόν να αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε τον πλήρη «έλεγχο» προς την επιτυχία και να χρειάζεται να επαναπροσδιοριστούμε απέναντι στους στόχους μας και στην πορεία/εξέλιξή μας.

3. Ελεύθερη πτώση

Τι συμβολίζει: Οταν στο όνειρό μας «πέφτουμε», ή αιωρούμαστε, ίσως είμαστε «εξαρτημένοι» ή μπλοκαρισμένοι και εγκλωβισμένοι από ή σε μια κατάσταση στη ζωή μας και, σύμφωνα με τον Wallace, χρειάζεται να αναπτύξουμε περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, να αυξήσουμε την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή μας και να πατήσουμε καλύτερα στα πόδια μας.

4. Πετάμε

Τι συμβολίζει: Σύμφωνα με τον Wallace, σημαίνει ότι είμαστε απελευθερωμένοι ή επιθυμούμε να απελευθερωθούμε από καταστάσεις και συνθήκες οι οποίες μάς πίεζαν/πιέζουν. Κατ’ επέκταση, χρειάζεται να κατακτήσουμε αυτό το συναίσθημα ελευθερίας. Ακόμα κι αν καλούμαστε να πάρουμε ή έχουμε ήδη πάρει μια δύσκολη απόφαση, αν έχουμε ήδη ξεπεράσει τα όριά μας.

5. Είμαστε απροετοίμαστοι σε μια αξιολόγηση/τεστ

Τι συμβολίζει: Το πώς κρίνουμε τον εαυτό μας. Είμαστε ικανοί να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της ζωής; Χρειάζεται λοιπόν να μην είμαστε επικριτικοί απέναντι στον εαυτό μας και να ενισχύσουμε τις δυνάμεις μας.

6. Γυμνοί σε κοινή θέα

Τι συμβολίζει: Οτι νιώθουμε εκτεθειμένοι απέναντι στους άλλους και ίσως χρειάζεται να γίνουμε πιο τολμηροί και να εκφραστούμε ελεύθερα, χωρίς να φοβόμαστε πως κάποιος θα μας κριτικάρει.

7. Ψάχνουμε τουαλέτα και δεν βρίσκουμε

Τι συμβολίζει: Οτι νιώθουμε πως δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε κάποιες βασικές επιθυμίες και ανάγκες μας και χρειάζεται να ασχοληθούμε με τον εαυτό μας. Ποιες είναι οι αληθινές ανάγκες μας και τι χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι;

«Ακούστε» το υποσυνείδητό σας και αξιοποιήστε τα όνειρά σας.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγο, ψυχοθεραπεύτρια.