Είναι η κατ’ εξοχήν ανθρώπινη ικανότητα προς την εξέλιξη και την ευημερία σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δράσης.
Οι πρωτόγονοι άνθρωποι κατάλαβαν ενστικτωδώς ότι για να επιβιώσουν χρειάζεται να «συνδεθούν», να συνεργαστούν, να επικοινωνήσουν με άλλους ανθρώπους, αυτό οδήγησε στη δημιουργία των πρώτων κοινωνιών.
Η υγιής και οριοθετημένη σύνδεση είναι σημάδι δύναμης και όχι αδυναμίας.
Το να μπορούμε να είμαστε εκτεθειμένοι και ευάλωτοι στους ανθρώπους που εμπιστευόμαστε και έχουμε επιλέξει να είναι κοντά μας, είτε σε προσωπικό σχεσιακό επίπεδο είτε στον κοινωνικό, επαγγελματικό μας περίγυρο, είναι δείγμα ψυχικού σθένους και ψυχοσυναισθηματικής ανθεκτικότητας και αυθεντικότητας.
Η αυθεντικότητα – το να είσαι συγχρονισμένος με την αληθινή ουσία του εαυτού σου εσωτερικά και εξωτερικά – είναι πιθανόν προϋπόθεση της ουσιαστικής σύνδεσης, γιατί πώς γίνεται να είσαι ουσιαστικά συνδεδεμένος όταν δεν είσαι αληθινός;
Η ικανότητα της οικειότητας είναι επίσης μια προϋπόθεση ουσιαστικής σύνδεσης. Αισθήματα κατωτερότητας και άχρηστες ανασφάλειες, αναίτιες εμμονές και συμπλέγματα παντός τύπου είναι αρνητικά πρόσημα στην επίτευξη ουσιαστικής σύνδεσης τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους άλλους.
Ο φόβος
Ο φόβος είναι επίσης ανασταλτικός παράγοντας στη διαδικασία σύνδεσης, ο φόβος της γνώμης των άλλων, ο φόβος της κριτικής, ο φόβος τού να μην είσαι τέλειος, ο φόβος να πεις «όχι», ο φόβος να δείξεις αδυναμία, ο φόβος της αποτυχίας, της διαφορετικότητας, της απόρριψης, της εγκατάλειψης, ο φόβος μήπως δεν είσαι άξιος/α να σε αγαπούν.
Ολοι αυτοί οι φόβοι μας απομακρύνουν από το να συνδεθούμε πραγματικά και ουσιαστικά και μας προκαλούν τάσεις ψευτο-αυτοεξυπηρετούμενης αυτάρκειας και απατηλής παντοδυναμίας.
Ας ξεκινήσουμε αυτή την αναζήτηση… με μια κρίσιμη ερώτηση και ταυτόχρονα την προαπαιτούμενη παραδοχή…
Είμαστε – πρώτα – συνδεδεμένοι με τον εαυτό μας; Γνωρίζουμε τι επιθυμούμε;
Τι έχουμε ανάγκη; Τι προσδοκούμε από τη σύνδεση ή την αποσύνδεσή μας με τους άλλους; Γνωρίζουμε λοιπόν τα προσωπικά μας όρια και οριοθετούμε αλλά και οριοθετούμαστε αποτελεσματικά έτσι ώστε ούτε να βιώνουμε συναισθήματα απομόνωσης αλλά ούτε και να ασφυκτιούμε ή δυσφορούμε;
Μόνο όταν κάποιος είναι συντονισμένος και συνδεδεμένος με τον εαυτό του και βιώνει αρκετά ικανοποιητική αυτογνωσία έχει ουσιαστικά υγιή (και όχι εξαρτητική) ανάγκη να συνδεθεί με τους άλλους.
Η σύνδεση στα χρόνια του κορωνοϊού
Σε μια εποχή που η (φυσική) επαφή είναι δύσκολη αλλά ταυτόχρονα απόλυτα προσβάσιμη ευτυχώς μέσα από το Διαδίκτυο, απαιτείται μεγάλη προσπάθεια για να καλύψουμε την ανάγκη μας για ουσιαστική σύνδεση και να μην επαναπαυθούμε σε άνευ ουσίας «συνδέσεις».
Η αποσύνδεση πολλές φορές είναι μια «φυσική» αντίδραση σε αφύσικες καταστάσεις όπως αυτές που ζούμε επί του παρόντος, και αν είναι για λίγο μέχρι να ανασυνταχθούμε ψυχοσυναισθηματικά τότε δεν υπάρχει πρόβλημα, αν όμως είναι παρατεταμένη, τότε γίνεται δυσλειτουργική και προκαλεί ψυχικά πλήγματα.
Πολλοί άνθρωποι ζουν μόνοι τους, είτε από επιλογή είτε γιατί δυσκολεύονται να συνδεθούν είτε γιατί οι προηγούμενες αποτυχημένες ή τραυματικές προσπάθειες τους εγκλώβισαν αμυντικά σε μια ανούσια και εγωκεντρική ψευτοπροστασία και ψευτοασφάλεια.
Κάποιοι δεν γνωρίζονται ούτε με τους γείτονές τους. Κάποιοι δεν ενδιαφέρονται να συνδεθούν ουσιαστικά ούτε με τους οικείους τους και η επαφή περιορίζεται και εξαντλείται σε διεκπεραιωτικά ζητήματα μόνο.
Είμαστε λοιπόν φτιαγμένοι να είμαστε με κάποιον τρόπο και σε κάποιον βαθμό συνδεδεμένοι.
Φυσιολογικά αν νιώσουμε αποκομμένοι, βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα. Η απομόνωση πλήττει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Μπορεί κάποιος να αισθάνεται απομόνωση ακόμη και όταν συνυπάρχει μαζί με άλλους. Αυτό συνιστά συναισθηματική απομόνωση.
Η ψυχοσυναισθηματική ποιότητα των σχέσεων και όχι η ποσότητά τους είναι το κρίσιμο σημείο.
Βήματα που διευκολύνουν την ουσιαστική σύνδεση
· Αντιμετωπίστε την τρέχουσα πραγματικότητα. Γιατί δυσκολεύομαι και πώς μπορώ να βοηθηθώ; Τι χρειάζεται να αλλάξω; Τι προσαρμογές οφείλουν να γίνουν στο εδώ και τώρα;
· Εξωτερικεύστε τα συναισθήματά σας.
· Αφήστε τον εαυτό σας ελεύθερο να κλάψει.
· Εκφράστε τις ανάγκες σας στους άλλους.
· Αναγνωρίστε τις προσωπικές σας ανάγκες.
· Πείτε την αλήθεια για το πώς αισθάνεστε.
· Πιστέψτε στον εαυτό σας. Κάντε διορθωτικές ενέργειες, προσαρμογές, αλλαγές για να νιώσετε ασφάλεια.
· Διεκδικήστε: Πείτε το αξίζω και το δικαιούμαι να αισθάνομαι και να βιώνω τη σύνδεση με τον εαυτό μου και τους άλλους.
· Επιδιώξτε ουσιαστική επαφή-επικοινωνία με τους άλλους.
· Βγείτε από τη «ζώνη άνεσης». Πάρτε ρίσκα (δοκιμή και λάθος). Αποδεχθείτε τις προηγούμενες «αποτυχίες» σας και ξαναπροσπαθήστε διορθώνοντας αυτό που πιστεύετε ότι πήγε στραβά.
· Φτιάξτε ένα βιώσιμο πλάνο του πώς και πόσο θέλετε να συνδεθείτε. Οραματιστείτε όλα τα οφέλη αυτής της σύνδεσης. Βάλτε τον εαυτό σας πρωταγωνιστή στο σενάριο της ζωής σας. Μην περιμένετε άσκοπα. Συνδεθείτε και κάντε ένα άλμα πίστης από εσάς προς τους άλλους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Βάσω Μακαρώνη, κλινική ψυχολόγο, ψυχοθεραπεύτρια.
