Καταφεύγουμε στo αλκοόλ γιατί έχουμε ακούσει ότι μας βοηθάει να κοιμηθούμε, αποφεύγουμε να τρώμε πορτοκάλια επειδή κάποιοι λένε ότι ανεβάζουν την πίεση και δεν ανοίγουμε το παράθυρο λόγω του ότι φοβόμαστε ότι θα κρυολογήσουμε. Έχουμε υιοθετήσει διάφορες απόψεις-συμβουλές της μαμάς ή των γνωστών μας και τις έχουμε εντάξει στην καθημερινότητά μας χωρίς να έχουμε ελέγξει την εγκυρότητά τους. Οι ειδικοί αποσαφηνίζουν ορισμένους από τους πιο γνωστούς μύθους υγείας και μας συμβουλεύουν να αποδεσμευτούμε από αυτούς, καθώς η τήρησή τους και μάλιστα κατά γράμμα όχι μόνο δεν μας ωφελεί, αλλά σε πολλές περιπτώσεις μας βλάπτει.

ΜΥΘΟΣ: Το µόνο σύµπτωµα του εµφράγµατος είναι ο πόνος στο στήθος
ΑΛΗΘΕΙΑ Το έμφραγμα έχει πολλούς τρόπους εκδήλωσης. Υπάρχει μια χαρακτηριστική μορφή εμφράγματος που «μιμείται» κάποια συμπτώματα από το πεπτικό σύστημα και όχι από το καρδιακό, καθώς εκδηλώνεται με πόνο στο στομάχι ή με γαστρεντερικές διαταραχές, όπως τάση για εμετό ή διάρροια. Ωστόσο, η πλειονότητα των εμφραγμάτων έχει ως σύμπτωμα τον επίμονο πόνο που εντοπίζεται στο στήθος και ο οποίος συνήθως αντανακλάται και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως η πλάτη, οι ώμοι, τα χέρια ή ο λαιμός. Τουλάχιστον το 90% των εμφραγμάτων έχουν ως υπόστρωμα τη στεφανιαία νόσο, που είναι αποτέλεσμα της αρτηριοσκλήρωσης. Γι’ αυτό οι ειδικοί συστήνουν σε όσους έχουν βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρδιοπαθειών ή άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως υψηλή χοληστερίνη, υπέρταση, διαβήτη, να ελέγχουν την κατάσταση της καρδιάς τους και να μην αμελούν τις εξετάσεις που τους συστήνει ο γιατρός τους.

ΜΥΘΟΣ: Εάν δεν πηγαίνω κάθε πρωί στην τουαλέτα, έχω δυσκοιλιότητα
ΑΛΗΘΕΙΑ Η κένωση του εντέρου είναι μια φυσιολογική λειτουργία-ανάγκη που είναι απαραίτητη για τον οργανισμό όπως και το φαγητό. Η συχνότητά της είναι υποκειμενικό θέμα και διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κάποιος μπορεί να ενεργείται κάθε μέρα και κάποιος άλλος τρεις φορές την εβδομάδα. Και οι δύο περιπτώσεις είναι μέσα στα όρια του φυσιολογικού. Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι εξαιτίας των σύγχρονων ρυθμών ζωής συχνά η επίσκεψη στην τουαλέτα μπαίνει σε δεύτερη μοίρα στις προτεραιότητες των ανθρώπων. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν την κακή συνήθεια να αναβάλλουν για αργότερα τη διαδικασία της κένωσης του εντέρου. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις διατροφικές συνήθειες και φυσικά το άγχος διαταράσσει τη συχνότητα αφόδευσης και προκαλεί πρόβλημα δυσκοιλιότητας. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα συμπτώματα δυσκοιλιότητας τις περισσότερες φορές είναι επίκτητα και σχετίζονται κατά κύριο λόγο με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.

ΜΥΘΟΣ: Δεν τρώω πορτοκάλια γιατί ανεβάζουν την πίεση
ΑΛΗΘΕΙΑ Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που είναι πλούσια σε κάλιο (π.χ. καρπούζι, πεπόνι, πορτοκάλι, μπανάνα, πατάτα, κεράσια, μούσμουλα, ροδάκινα, βερίκοκα, ρόκα, σέλινο, μαϊντανός) αυξάνουν τη διούρηση και κατ’ επέκταση συμβάλλουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Ειδικά το πορτοκάλι και ο χυμός του δεν συνιστώνται στην περίπτωση της υπότασης, ακριβώς επειδή ρίχνουν περισσότερο την πίεση. Γενικά, η βιταμίνη C, ως αντιοξειδωτική βιταμίνη που είναι, βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του ενδοθηλίου, οπότε και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

ΜΥΘΟΣ: Το αλκοόλ θα µε βοηθήσει να κοιµηθώ
ΑΛΗΘΕΙΑ Πράγματι, ένα ποτηράκι αλκοόλ το βράδυ μετά τη δουλειά μπορεί να είναι χαλαρωτικό. Σε αρκετούς ανθρώπους, ωστόσο, αυτή η απόλαυση μπορεί αντίθετα να προκαλέσει διέγερση, γεγονός που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Παίζει ρόλο, λοιπόν, η ποσότητα που θα καταναλωθεί, ο βαθμός εθισμού στο αλκοόλ, καθώς και το φύλο. Όσοι είναι συνηθισμένοι στο ποτό δεν επηρεάζονται εύκολα. Συνήθως, οι μικρές ποσότητες αλκοόλ τους προκαλούν διέγερση, ενώ οι μεγαλύτερες τους φέρνουν υπνηλία. Αντιθέτως, οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες στη δράση του. Ακόμη και μια μικρή ποσότητα οινοπνεύματος είναι αρκετή ώστε να προκαλέσει υπερδιέγερση και να ταράξει τον ύπνο τους. Ο γενικός κανόνας προστάζει να μη χρησιμοποιούμε το αλκοόλ ως μέσο για να αντιμετωπίσουμε τις αϋπνίες. Πάντως, οι γιατροί τονίζουν ότι μπορούμε να καταναλώνουμε ημερησίως ένα ποτηράκι κρασί, καθώς έχει αποδειχθεί ότι έχει ευεργετική δράση στα καρδιαγγειακά νοσήματα.

ΜΥΘΟΣ: Αν έχω καθυστέρηση, είµαι σίγουρα έγκυος
ΑΛΗΘΕΙΑ Η πρώτη αιτία καθυστέρησης της εμμήνου ρύσεως σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι η κύηση. Δεν είναι υποχρεωτικό, όμως, ότι κάθε καθυστέρηση σχετίζεται με αυτήν. Μπορεί να συντρέχουν και άλλοι λόγοι, όπως οι πολυκυστικές ωοθήκες, οι διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, οι μεγάλες και απότομες διακυμάνσεις βάρους, παράγοντες στρες και έντονης συγκίνησης, καθώς και η λήψη αντικαταθλιπτικών ή ηρεμιστικών φαρμάκων. Επίσης, η έντονη σωματική άσκηση μπορεί να επηρεάσει παροδικά τον κύκλο μιας γυναίκας. Ακόμη, η κατάσταση υπερπρολακτιναιμίας, η οποία μάλιστα συχνά συνδέεται με τον υποθυρεοειδισμό, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει διαταραχές στον κύκλο. Σπανιότερη αιτία καθυστέρησης σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας αποτελεί η εμμηνόπαυση. Περίπου 1% των γυναικών μπαίνουν στην εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 ετών. Πριν παγιωθεί η κατάσταση αυτή, οι γυναίκες έχουν κάποιες απώλειες από τον κύκλο τους, που λειτουργούν ως προμηνύματα μιας επερχόμενης πρόωρης εμμηνόπαυσης.

ΜΥΘΟΣ: Αν µια γυναίκα έχει σταθερό ερωτικό σύντροφο, δεν χρειάζεται να κάνει το τεστ Παπανικολάου
ΑΛΗΘΕΙΑ Κάτι τέτοιο, παρότι είναι αρκετά τραβηγμένο, θα μπορούσε να ισχύει στην περίπτωση ενός ζευγαριού όπου οι δύο σύντροφοι έχουν συνευρεθεί ερωτικά μόνο μεταξύ τους. Στη σημερινή πραγματικότητα, που για τους περισσότερους ανθρώπους έχουν υπάρξει προηγούμενες σχέσεις, η άποψη αυτή είναι λανθασμένη. Για παράδειγμα, οι διάφοροι τύποι του ιού των κονδυλωμάτων, που συνδέονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι και πολλές φορές κάνουν μεγάλο χρονικό διάστημα για να εκδηλωθούν. Μπορεί, δηλαδή, να περάσει ακόμη και μια 15ετία για να κάνουν την εμφάνισή τους, γεγονός που εξαρτάται από την επιθετικότητα του ιού, αλλά και από το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας. Η εκδήλωση των κονδυλωμάτων ξεκινά με την εμφάνιση κάποιων προκαρκινικών κυττάρων, που «αναγνωρίζει» το τεστ Παπ. Γι’ αυτό καμία γυναίκα δεν πρέπει να επαναπαύεται και μία φορά τον χρόνο πρέπει να υποβάλλεται σε γυναικολογικό έλεγχο, ο οποίος συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας και φλεγμονών όπως η τραχηλίτιδα. Η επανάληψη της εξέτασης εξαρτάται από τα ευρήματα του τεστ.

ΜΥΘΟΣ: Δεν ανοίγω το παράθυρο για να µην κρυολογήσω
ΑΛΗΘΕΙΑ Αν ίσχυε αυτή η άποψη, τότε οι Εσκιμώοι που ζουν σε πολικές θερμοκρασίες έπρεπε να είναι διαρκώς άρρωστοι. Η μόνη σχέση που έχουν τα κρυολογήματα με το κρύο είναι ότι παρουσιάζουν έξαρση τους χειμερινούς μήνες, που οι συνθήκες μάς υποχρεώνουν να συγκεντρωνόμαστε σε χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Και αυτό συμβαίνει γιατί τα κρυολογήματα προκαλούνται από ιούς, οι οποίοι μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο όταν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες μετάδοσής τους. Οι κλειστοί χώροι, οι οποίοι δεν αερίζονται επαρκώς και στους οποίους επικρατεί συνωστισμός, εγκλωβίζουν τους ιούς, τους οποίους στη συνέχεια εισπνέουμε σε μεγάλη ποσότητα. Προκειμένου, λοιπόν, να προφυλαχθούμε από τα κρυολογήματα, θα πρέπει να αερίζουμε τακτικά τους χώρους στους οποίους βρισκόμαστε (στο σπίτι, στο γραφείο, στα μέσα μαζικής μεταφοράς), ώστε να ανανεώνεται ο αέρας και να μην αιωρούνται τα σωματίδια των ιών.

ΜΥΘΟΣ: Η υψηλή πίεση προκαλεί πονοκέφαλο και ζαλάδες
ΑΛΗΘΕΙΑ Αν κάθε φορά που πονάει το κεφάλι σας ή έχετε ζαλάδες θεωρείτε ότι φταίει η πίεσή σας, κάνετε λάθος. Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που έχουν υπέρταση, ακόμα και των βαριά υπερτασικών, δεν έχουν κεφαλαλγίες ή ιλίγγους. Άλλωστε, η υψηλή πίεση δεν εμφανίζει συμπτώματα, γι’ αυτό και οι περισσότεροι την ανακαλύπτουν συνήθως τυχαία. Ένας πόνος, όμως, που εντοπίζεται πίσω στον αυχένα και λίγο πιο ψηλά θα μπορούσε να σχετίζεται με την υπέρταση, αλλά και πάλι σε σπάνιες περιπτώσεις. Αν σας ταλαιπωρεί συχνά ένας τέτοιου είδους πόνος, ίσως χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.

ΜΥΘΟΣ: Οι κολπικές πλύσεις προφυλάσσουν την υγεία της ευαίσθητης περιοχής
ΑΛΗΘΕΙΑ Οι κολπικές πλύσεις, ιδίως αν γίνονται με ισχυρά φαρμακευτικά αντισηπτικά ή αντιμικροβιακά σαπούνια, μπορεί να επιφέρουν το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή να αυξήσουν αντί να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα μόλυνσης της ευαίσθητης περιοχής. Η συχνή χρήση τους καταστρέφει τη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου, η οποία δρα προστατευτικά κατά άλλων, παθογόνων μικροοργανισμών. Αν καταστραφούν τα «καλά» μικρόβια, ο κόλπος θα απογυμνωθεί και θα αποικιστεί από άλλα, επικίνδυνα μικρόβια. Ιατρικά δεν έχει τεκμηριωθεί ότι απαιτούνται κολπικές πλύσεις για την υγιεινή του κόλπου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα κολπικά αντισηπτικά πρέπει να είναι ήπια και η χρήση τους πολύ περιορισμένη.

ΜΥΘΟΣ: Οι µπατονέτες είναι ο καλύτερος τρόπος για τον καθαρισµό των αφτιών
ΑΛΗΘΕΙΑ Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη, καθώς οι μπατονέτες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στα αφτιά. Η κυψέλη (κερί) παράγεται φυσιολογικά στο εσωτερικό τμήμα του έξω ακουστικού πόρου και χάρη στη μικροβιοκτόνο δράση της προστατεύει τα αφτιά. Η ουσία αυτή μετακινείται προς τα έξω, απομακρύνοντας από το αφτί νεκρά κύτταρα του δέρματος, σκόνη ή άλλες ακαθαρσίες. Η επιμονή πολλών να χρησιμοποιούν μπατονέτες, τις οποίες πιέζουν στο εσωτερικό του αφτιού, ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, όπως φλεγμονές ή τραυματισμούς στον έξω ακουστικό πόρο και στο τύμπανο. Είναι αρκετός ο καθαρισμός των αφτιών εξωτερικά με πετσέτα, χαρτομάντιλο ή βαμβάκι.

ΜΥΘΟΣ: Ο καθαρισµός λευκαίνει τα δόντια
ΑΛΗΘΕΙΑ Ο καθαρισμός των δοντιών δεν αλλάζει το χρώμα τους σε καμία περίπτωση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αποκλειστικά με τη λεύκανση, η οποία γίνεται με πολλές μεθόδους, π.χ. λευκαντικά τζελ με χρήση νάρθηκα, λέιζερ κ.λπ. Ωστόσο, μπορούμε να επαναφέρουμε το φυσικό τους χρώμα με την αφαίρεση των χρωστικών ουσιών, οι οποίες επικάθονται στην επιφάνεια της αδαμαντίνης (σμάλτο) των δοντιών εξαιτίας ορισμένων συνηθειών, όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση καφέ.

ΜΥΘΟΣ: Η εγκυµοσύνη καταστρέφει τα δόντια της γυναίκας
ΑΛΗΘΕΙΑ Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι τα δόντια τους χάλασαν επειδή το έμβρυο τους «πήρε» το ασβέστιο. Πρόκειται για παρανόηση που δεν έχει καμία σχέση με την εγκυμοσύνη. Αφορά γυναίκες που έχουν κακή στοματική υγιεινή και ουλίτιδα, η οποία, εξαιτίας των έντονων ορμονικών αλλαγών κατά τη διάρκεια της κύησης, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και περιοδοντίτιδα, με συνέπεια μέχρι και την απώλεια των δοντιών. Αν η εγκυμονούσα έχει καθημερινή και σωστή στοματική υγιεινή, δεν θα χάσει τα δόντια της. Εκείνο, ωστόσο, που πρέπει να προσέξει είναι οι συχνοί εμετοί, καθώς τα οξέα του στομάχου αδυνατίζουν την αδαμαντίνη των δοντιών. Σε αυτήν την περίπτωση, οι εγκυμονούσες καλό είναι να βουρτσίζουν τα δόντια τους περίπου 30΄ μετά τον εμετό.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ δρ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ ΣΠΑΝΤΙΔΕΑ, παθολόγο, κλινικό φαρμακολόγο, τον κ. ΑΝΔΡΕΑ ΜΠΑΖΑΙΟ, MSc, FRCOG, μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο, μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Μεγάλης Βρετανίας, την κ. ΖΗΝΟΒΙΑ ΑΛΑΤΖΙΔΟΥ, χειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο, και τον κ. ΘΕΟΛΟΓΟ Α. ΣΙΟΥΤΗ, χειρουργό οδοντίατρο.